گریدهای فولاد ؛ فولاد یکی از مهم ترین فلزاتی است که در صنایع مختلف استفاده می شود. به جرات می توان گفت در دنیا صنعتی وجود ندارد که از محصولات فولادی به صورت شمش،مفتول، ورق و … استفاده نکرده نباشد. فولاد ها با توجه به محل مورد استفاده و خواصی که باید داشته باشند به انواع مختلفی تقسیم می شوند.

عمدتا خواص مختلف فولاد به علت درصد عناصری نظیر کربن، سیلیسیوم، منگنز، پتاسیم، گوگرد، کروم و … ایجاد می شود. مثلا هر چه عنصر سیلیسیوم در ترکیب فولاد افزایش یابد، خاصیت فنری فولاد افزوده می شود.

در ادامه سعی خواهیم نمود تا شما را با خواص انواع فولاد های موجود در بازار آشنا نموده و اطلاعات جامعی درباره ی هر نوع فولاد با گریدهای مورد نظر را در اختیار شما قرار خواهیم داد.

مقاطع مختلف فولاد در صنایع :

عمدتا فولاد ها با مقاطع متنوع در بازار عرضه می شوند که هر یک کاربرد منحصر به فردی دارند. برخی به صورت ورق، برخی به صورت شمش، برخی به صورت تسمه و …. تولید می شوند. مهم ترین مقاطع فولادی موجود در بازار عبارتند از:

• ورق های فولادی
• تسمه های فولادی
• آرماتورهای فولادی در مقاطع (دایره ای ساده، دایره ای عاج دار، نیم دایره، مربع و شش گوش)
• پروفیل های معمولی
• نبشی های فولادی
• سپری ها
• ناودانی ها
• زد ها
• کلاهی ها
• ریل ها
• لوله های فولادی
• انواع قوطی های فولادی مورد استفاده در صنعت درب و پنجره سازی

مشخصات فولاد با گرید ۱.۱۲۲۱

فولاد آلیاژی ۱۲۲۱ با نام صنعتی CK60 شناخته می شود. فولاد ۱۲۲۱ از خانواده ی فولاد های کربنی می باشد. از این فولاد در مواردی که نیاز به بارگزاری بالا است، استفاده می شود. از جمله خصوصیات فولاد ۱۲۲۱ مقاومت بالای این فلز در برابر سایش می باشد. معمولا این فولاد به روش نورد سرد تهیه شده و جهت فرج نمودن CK60 دمایی بین ۸۵۰ تا ۱۰۵۰ درجه ی سانتی گراد نیاز است.

فولاد گرید ۱۲۲۱ دارای سختی حدود  ۲۴۱HB و افزایش طول ۴ تا ۱۴ درصدی به همراه تنش تسلیم ۳۴۰ تا ۷۰۰  MPAمی باشد. فولاد ۱۲۲۱ در ساخت انواع قطعات در صنایع مختلف استفاده می شود.

جمله این قطعات می توان به قطعات موتور، پیچ ها، شفت ها، محورها، میل لنگ ها، مهره ها، چرخ ها و … اشاره نمود. این فولاد به طور کلی در صنایع نفت، پتروشیمی، جنگ افزار، معدن و … استفاده می شود. در ترکیب فولاد ۱۲۲۱ عناصر کربن، سیلیسیوم، کروم، فسفر، گوگرد، مولیبدن و نیکل به کار رفته است.

ترکیب عناصر به کار رفته در فولاد ۱.۱۲۲۱ عبارتند از :

• درصد کربن به کار رفته در فولاد ۱۲۲۱: ۰.۶۵ الی ۰.۷۵ درصد
• درصد سیلیسیوم به کار رفته در فولاد ۱۲۲۱: ۰.۴ درصد
• درصد منگنز به کار رفته در فولاد ۱۲۲۱: ۰.۶ تا ۰.۹ درصد
• درصد پتاسیم به کار رفته در فولاد ۱۲۲۱: ۰.۰۳۵ درصد
• درصد گوگرد به کار رفته در فولاد ۱۲۲۱: ۰.۰۳۵ درصد
• درصد کروم به کار رفته در فولاد ۱۲۲۱: ۰.۴ درصد
• درصد مولیبدن به کار رفته در فولاد ۱۲۲۱: ۰.۱ درصد
• درصد نیکل به کار رفته در فولاد ۱۲۲۱: ۰.۴ درصد

مشخصات فولاد با گرید ۱.۱۲۴۸:

این نوع فولاد جز فولاد های فنر می باشد که با نام CK75 نیز شناخته می شود. در استاندارد آلمان این فولاد به فولاد ۱.۱۲۴۸ معروف است. این فولاد به علت استحکام بالا و سختی پذیری متوسط در صنعت از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

مقاومت این فولاد در برابر خوردگی و سایش بسیار زیاد است. به علت سیلسیم موجود در این فولاد حالت فنر به خود گرفته و به همین دلیل به فولاد فنر مشهور شده است. نیکل موجود در این فولاد مقاومت آن را در برابر سایش بسیار زیاد می کند. کروم به کار رفته در فولاد ۱.۱۲۴۸ مقاومت فلز را در برابر خوردگی تا میزان بسیار زیادی افزایش می دهد.

 ترکیب عناصر به کار رفته در فولاد ۱.۱۲۴۸ عبارتند از:

• درصد کربن به کار رفته در فولاد ۱۲۴۸: ۰.۷ الی ۰.۸ درصد
• درصد سیلیسیوم به کار رفته در فولاد ۱۲۴۸: ۰.۱۵ الی ۰.۳۵ درصد
• درصد منگنز به کار رفته در فولاد ۱۲۴۸: ۰.۶ الی ۰.۹ درصد
• درصد پتاسیم به کار رفته در فولاد ۱۲۴۸: ۰.۰۲۵ درصد
• درصد گوگرد به کار رفته در فولاد ۱۲۴۸: ۰.۰۲۵ درصد
• درصد کروم به کار رفته در فولاد ۱۲۴۸: ۰.۴ درصد
• درصد مولیبدن به کار رفته در فولاد ۱۲۴۸: ۰.۱ درصد
• درصد نیکل به کار رفته در فولاد ۱۲۴۸: ۰.۴ درصد

یکی از ایراداتی که این گرید فولاد دارد، خطر ترک خوردن آن می باشد. از این فولاد در صنایع خودرو سازی، نفت و پتروشیمی، معادن، ساختمان سازی، کشاورزی و … استفاده می شود.

مشخصات فولاد با گرید ۱.۵۰۲۶:

این نوع فولاد جز فولاد های فرفوژه می باشد و از نوع فولاد های آلیاژی است. در بین فولاد ها این فولاد دمای ذوب نسبتا پایینی دارد و از چگالی نسبتا کمی نیز برخوردار است. چگانی این نوع فولاد برابر ۷.۸۰ گرم بر سانتی متر مکعب می باشد.

جهت آنیل نمودن این نوع فولاد می توانید آن را تا دمای ۶۴۰-۶۸۰ درجه ی سانتی گراد گرم نموده و سپس توسط کوره به آرامی خنک نمایید.

در این روش سختی برینل ۲۴۵ ایجاد می شود. جهت سخت نمودن این فلز می توانید آن را تا دمای ۸۳۰-۸۶۰ درجه سانتی گراد حرارت دهید، سپس توسط روغن سرد شود. جهت انجام عملیات فورج و شکل دهی روی این فلز می توانید آن را تا دمای ۸۵۰ – ۱۰۵۰ درجه ی سانتی گراد حرارت دهید. به این ترتیب فلز به حالت خمیری شکل در می آید و قابلیت تغییر شکل مهیا می شود.

از این نوع فولاد برای ساخت انواع فنر برای وسایل نقلیه و کامیون ها، در صنعت ریلی و تولید راه آهن، انواع واشرهای ایمنی و فنرهای مارپیچ استفاده می شود.

ترکیب عناصر به کار رفته در فولاد با گرید ۱.۵۰۲۶:

• درصد کربن به کار رفته در فولاد ۵۰۲۶: ۰.۵۶ درصد
• درصد سیلیسیوم به کار رفته در فولاد ۵۰۲۶: ۱.۶۵ درصد
• درصد منگنز به کار رفته در فولاد ۵۰۲۶: ۰.۸۵ درصد

مواد دیگر در سایر فولاد های با گرید های دیگر به کار رفته در این نوع فولاد استفاده نشده است. بنابراین ساختار این فولاد تنها از سه عنصر کربن، سیلیسیوم و منگنز ایجاد شده است.

مشخصات فولاد با گرید ۱.۵۰۲۸:

این نوع فولاد از خانواده ی فولاد های فنر می باشد. نام دیگر آن ۶۵SI7 می باشد. از جمله خواص بارز فولاد ۵۰۲۸ می توان به مقاومت عالی در برابر سایش، برخورداری از خاصیت الاسیته ی مناسب و مقاومت بالا در برابر خوردگی اشاره نمود.

از این نوع فولاد برای ساخت فنر های مارپیج، فنر های تخت و استوانه قابل استفاده در صنایع خودرو سازی، فنر های ماشین ها و در صنایع ساخت قطار به وفور استفاده می شود. دمای لازم برای عملیات فورج روی این فولاد ۸۵۰- ۱۰۵۰ درجه ی سانتی گراد می باشد.

برای سخت کردن این نوع فولاد بایستی آن را بین ۸۳۰ تا ۸۶۰ درجه ی سانتی گراد حرارت دهید و سپس عملیات خنک کاری به صورت یک باره توسط روغن صورت می گیرد. جهت آنیل نمودن این نوع فولاد باید آن را تا دمای ۶۴۰ تا ۶۸۰ درجه ی سانتی گراد گرم نموده و سپس به آرامی توسط هوا خنک شود. چگالی این نوع فولاد ۷.۸۰ گرم در هر متر مکعب می باشد.

ترکیب عناصر به کار رفته در فولاد با گرید ۱.۵۰۲۸:

• درصد کربن به کار رفته در فولاد ۵۰۲۸: ۰.۵۲ الی ۰.۶ درصد
• درصد سیلیسیوم به کار رفته در فولاد ۵۰۲۸: ۱.۶ الی ۲.۰۰ درصد
• درصد پتاسیم به کار رفته در فولاد ۵۰۲۸: ۰.۰۲۵ درصد
• درصد گوگرد به کار رفته در فولاد ۵۰۲۸: ۰.۰۲۵ درصد

مشخصات فولاد با گرید ۱.۷۱۷۶:

این نوع فولاد نیز جز خانواده ی فولاد فنر ها می باشد که با نام اختصاری Cr355 شناخته می شود. از این نوع فولاد در ساخت انواع فنر های تخت، فنر های پیچشی، فنر های استوانه ای برای وسایل نقلیه و فنر های بزرگ و کششی استفاده می شود.

از ویژگی های این نوع محصول می توان به خاصیت تنش پذیری مناسب، الاستیسیته ی عالی، شکل پذیری خوب و مقاومت قابل قبول در برابر خوردگی و سایش اشاره نمود. خاصیت ارتجاعی این نوع فولاد مدیون عنصر سیلیسیوم به کار رفته در ترکیب آن می بشاد.

برای آنیل نمودن این نوع از فولاد می توان آن را تا دمای ۶۴۰ تا ۶۸۰ درجه ی سانتی گراد گرم نمود و سپس به آرامی آن را سرد کرد. دمای فرج برای تغییر شکل فلز ۸۵۰ تا ۱۰۵۰ درجه ی سانتی گراد می باشد. برای افزایش سختی فلز می توانید آن را تا دمای ۷۸۰ تا ۸۱۰ درجه ی سانتی گراد گرم نمایید. عملیات سرد کردن توسط روغن به سرعت صورت می گیرد.

ترکیب عناصر به کار رفته در فولاد ۱.۷۱۷۶ عبارتند از:

• درصد کربن به کار رفته در فولاد ۷۱۷۶: ۰.۵۲ الی ۰.۵۹ درصد
• درصد سیلیسیوم به کار رفته در فولاد ۷۱۷۶: ۰.۲۵ الی ۰.۵۰ درصد
• درصد منگنز به کار رفته در فولاد ۷۱۷۶: ۰.۷ الی ۱.۱۰ درصد
• درصد کروم به کار رفته در فولاد ۷۱۷۶: ۰.۷ الی ۱.۰۰ درصد

مشخصات فولاد با گرید ۱.۸۱۵۹:

این نوع فولاد نیز از نوع فولاد های فنر می باشد.  از خصوصیات بارز این نوع فولاد که در صنعت آن را با نام ۵۰Crv4 نیز می شناسند؛ قابلیت تنش پذیری و فرم دهی مناسب، مقاومت بالا در برابر خوردگی و سایش و خاصیت کشسانی مناسب می باشد.

از این نوع فلز برای ساخت انواع فنر های خودرو، فنر های استوانه ای و پیچشی، رینگ های فلزی و هم چنین فنر های چند لایه تخت استفاده می شود. دمای فرج و فرم دهی در این نوع فولاد ۸۵۰ تا ۱۰۵۰ درجه ی سانتی گراد می باشد.

برای سخت نمودن این فلز باید تا دمای ۸۳۰ تا ۸۶۰ درجه سانتی گراد به آن حرارت داده و سپس خنک سازی توسط روغن به سرعت صورت گیرد. جهت آنیل نمودن این فولاد فنر باید فلز را تا ۶۴۰ – ۶۸۰ درجه ی سانتی گراد گرم نموده و سپس خنک سازی توسط جریان هوا صورت گیرد.

ترکیب عناصر به کار رفته در فولاد ۱.۸۱۵۹ عبارتند از:

• درصد کربن به کار رفته در فولاد ۸۱۵۹: ۰.۴۷ الی ۰.۵۵ درصد
• درصد سیلیسیوم به کار رفته در فولاد ۸۱۵۹: ۰.۴۰ درصد
• درصد منگنز به کار رفته در فولاد ۸۱۵۹: ۰.۷۰ الی ۱.۱۰ درصد
• درصد کروم به کار رفته در فولاد ۸۱۵۹: ۰.۹ الی ۱.۲۰ درصد
• درصد وانادیم به کار رفته در فولاد ۸۱۵۹: ۰.۱۰ الی ۰.۲۵ درصد

جمع بندی کلی:

فولاد در صنایع کاربرد زیادی دارند از صنایع ساختمانی تا پتروشیمی و اکثر صنایع در بازار عمدتا از فولاد ها استفاده می کنند. این فولاد با توجه به مصارفی که دارند در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. عمدتا انواع مختلف فولاد ها توسط گرید ها شناسایی می شوند که با توجه به محل استفاده شما باید گرید مورد نظر را خریداری و استفاده نمایید.

شما عزیزان می توانید لنواع گریدهای فولاد مد نظر خو را از شرکت ورق فنری بهلر با بالاترین کیفیت درخواست کنید .